Parelvissers en een prachtig schiereiland

Onze dag begint met Nederland in beweging. We hebben hier genoeg ruimte om mee te doen en het geeft een fitte start van de dag. Daarna staat het Historisch Museum op ons wensenlijstje van vandaag. Op het moment dat we willen vertrekken komt er een flinke moessonregen naar beneden. Na 10 minuutjes is het weer droog. We komen vandaag ruim voor sluitingstijd in het museum aan. We worden ontvangen door een erg nerveuze dame en haar "leerling" , beiden ruim 70 jaar oud, die als vrijwilliger hier werken.

Een museum in Australië is heel anders dan in Nederland. Eigenlijk is het een verzameling van voorwerpen en verhalen, die bij elkaar gezet worden en waar je zelf een beetje logica in moet ontdekken. Hier krijgen we een foldertje waarop staat welke ruimte waar over gaat. Dat maakt het een stuk duidelijker.

Het grootste deel van de tentoonstelling gaat over de parelvisserij, dat Broome groot heeft gemaakt. Afgelopen jaar heeft Margriet mij deel 4 van de boekenreeks "de zeven zussen" geleend, dat deels in die tijd speelt. Ik ben benieuwd of er iets over de hoofdpersoon Kitty Mercier te zien is.

De tentoonstelling laat zien dat de oorspronkelijke bewoners van deze streek, de Yawuru's, parelmoer van de Riji-schelpen gebruikten als versiering. De Europeanen die hier kwamen zagen dat en gingen de schelpen opvissen. Eerst vlak voor de kust maar er moest steeds verder weg geoogst worden. Sinds 1860 gebeurde dat voor commerciele doeleinden. In eerste instantie voor het parelmoer, later werden de parels en de oesters zelf ook verhandeld. De werkomstandigheden waren heel slecht. De parelduikers waren in eerste instantie aboriginals, daarna japanners, chinezen en andere aziaten. Deze arbeiders woonden in een aparte wijk, dat later Chinatown is gaan heten. De vangst van de schelpen wordt getoond in een filmpje uit die tijd. Een reis duurde 4 weken. Met een zeilboot voer de bemanning 2 dagen om bij de schelpen te komen. De parelduikers werkten met z'n tweeën als team. Ze werden door hun eigen crew, ieder aan een kant van de boot, klaargemaakt voor de duik. Ze droegen meerdere lagen kleding tegen de kou in het water en daaroverheen het duikpak. Dit pak was groot en had een houten frame om kreuken te voorkomen. Een kreukel maakte het pak kwetsbaar. Ze kregen metalen schoenen aan van 7 kilo per stuk en op de schouders kregen ze loodgordels (het totaal aan materiaal woog 50 kg !). Voor het duiken werd een waterdichte helm op het pak geschroefd. Hierdoor kwam de lucht naar binnen om te ademen en om de druk in het pak onder controle te houden bij het afdalen en weer naar boven komen van de duiker. Met een touw met afgesproken codes werd er contact met de crew gehouden. De duikers gingen tegelijkertijd onder water en daalden zo'n 15 meter af naar de koraalbodem om schelpen te verzamelen. Op een dag werkte een duiker zolang het licht was. Een duiker voerde wel 8 duiken van 1 1/2 uur uit. Na de duik kwamen de duikers aan boord voor koffie, een sigaretje en om op te warmen, en na 15 minuten doken ze opnieuw naar beneden (Ik heb ook wel eens gedoken maar ik was na 2 duiken op één dag flink uitgeteld). Na 4 weken gingen ze terug naar Broome. Veel parelduikers stierven jong. De druk op hun longen en de uitputting, maakte hen kwetsbaar voor longontsteking. In 1914 werd de decompressiekamer ontdekt en ingezet tegen de caissonziekte.

En dan zie ik een paneel met de foto van de enige vrouwelijke onderneemster in de parelschelpenindustrie en een tekstje erbij: ze heette Mary Dakas, is van oorsprong Grieks, en heeft na de dood van haar tweede echtgenoot door electrocutie, in 1949 zijn bedrijf overgenomen. Haar vader en broer werkten ook in deze industrie. Ze wordt, net als Kitty in het boek, omschreven als een fascinerende dame met een sterk karakter. In deze periode, na de oorlog, lag de parelhandel op zijn gat. De Japanners werden in 1941 terug gehaald naar Japan. De boten werden gevorderd voor de oorlog of verbrand. Na de oorlog belemmerden een overvloed aan parelmoerschelpen en het nieuwe aanbod van plastic knopen een opleving van de parelindustrie. De uitvinding van de gekweekte parels bracht uitkomst voor Broome. We zien een filmpje over hoe de parels gekweekt worden. De oesters worden uit de zee geoogst en in manden bij de kust geplaatst. Elke oester wordt een beetje geopend. Een stukje van de lip wordt afgesneden en in die opening wordt een kleine plastic kraal naar de genitaliën geduwd.  Dit irriteerde de oester en als bescherming maakt hij er laagjes parelmoer omheen. De oester wordt daarna teruggezet in de mand. Na 2 jaar wordt de parel geoogst. De oester kan dit maximaal tweemaal doen. Deze parels hebben Broome door de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw geholpen en zijn nu ook nog steeds een grote inkomstenbron. 

Na ons bezoek van bijna 2 uur gaan we even thuis een broodje eten en bijkomen van alle indrukken. Aan het eind van de middag rijden we naar Gantheaume Point, dat op een schiereiland aan de oostkant van Broome ligt. We worden verrast door een indrukwekkende verzameling roodgele rotsen die schots en scheef voor de kust liggen. De zon beschijnt de rotsen en kleurt ze in haar laatste uur van vandaag goudgeel. Onze drone is na een grondige schoonmaakbeurt goed hersteld van de klap en Andre kan prachtige opnames maken. Er loopt hier ook een stel met een klein kindje rond. Zij hebben hier tot 5 jaar geleden gewoond. Bij hoog tij, dat hier soms 11 meter hoogteverschil betekent, sprongen ze van de rotsen af en zwommen in ondiepe poeltjes bij de rotsen.